Асық атудан ел чемпионаты қорытындыланды: Түркістандық спортшылар топ жарды

2025 жылдың 9–13 маусым аралығында Солтүстік Қазақстан облысының орталығы Петропавл қаласында асық ату спорты бойынша Қазақстан Республикасының ересектер арасындағы жекелей чемпионаты өтті.

Ұлттық спорт түрлерінің ішінде асық ату өз ерекшелігімен, терең мағынасымен және тарихи тамырымен дараланады. Қазақ халқының төл ойыны бүгінде заманауи спорт түрі ретінде жаңғырып, елімізде белсенді түрде дамып келеді. Аталған чемпионат осы бағыттағы ілгерілеудің айғағына айналды. Жарысқа еліміздің 19 өңірінен келген 100-ден астам таңдаулы спортшылар қатысты. Бұл көрсеткіш – асық атудың ел ішінде кең қанат жайып келе жатқанын білдіреді. Спортшылар арасындағы бәсеке жоғары деңгейде өтті. Әрбір қатысушы өз өңірінің намысын қорғап, ұлттық ойынның мерейін үстем етуге тырысты. Жарыс алаңында тартысты кездесулер, дәлдікке, ептілікке және стратегиялық ойлауға негізделген сәттер көп болды. Тарихи тамыры тереңге кеткен бұл спорт түрінің бүгінгі келбеті кәсіби деңгейде ұйымдастырылған, ережелері мен төрешілік жүйесі толық қалыптасқан ұлттық спорт түріне айналғанын көрсетті. Чемпионат барысында асық ату мен бес асық сынды ойын түрлері бойынша сынға түскен спортшылар өздерінің шеберліктерін толықтай паш етті. Осы орайда Түркістан облысының спортшыларының өнері ерекше атап өтуге тұрарлық. Аймақ намысын қорғаған Айтқұлов Амандос барлық қарсыласынан басым түсіп, асық ату бойынша Қазақстан чемпионы атанды. Бұл жеңіс – спортшының ұзақ жылдар бойғы еңбегі мен шеберлігінің нәтижесі. Амандос жарыс бойы сабырлылығымен, дәлдігімен және тактикалық шеберлігімен ерекшеленіп, финалдық кезеңде қарсыласын айқын басымдықпен жеңді. Оның әрбір атуы сенімділік пен есепке құрылған. Бұл – тек жеке қабілет емес, сонымен қатар жаттығу барысында қалыптасқан шеберліктің жемісі. Сонымен қатар бес асық әдісі бойынша қыздар арасындағы сында Түркістан облысының спортшысы Айдана Есембекова күміс жүлдеге ие болды. Ол жарыс барысында жоғары шеберлік пен жинақылық танытып, қорытынды нәтижеде екінші орынға тұрақтады. Айдана – қыздар арасындағы бес асық әдісінің үздік өкілдерінің бірі ретінде танылып келеді. Оның жарыстағы көрсеткіші – ұлттық спорт түрінде нәзік жандылар да үлкен жетістікке жете алатынын дәлелдейді. Аталған жарыста Түркістан өңірінен келген спортшылардың жетістігі кездейсоқ емес. Бұл – облыста ұлттық спорт түрлеріне, оның ішінде асық атуға деген ерекше назар мен жүйелі жұмыстың нәтижесі. Түркістан облыстық дене шынықтыру және спорт басқармасы ұлттық спортты дамытуды негізгі бағыттардың бірі ретінде белгілеп, бұл салаға жыл сайын қолдау көрсетіп келеді. Асық ату бойынша мектептер мен үйірмелерде жүздеген бала тәрбиеленуде. Олар тәжірибелі бапкерлердің қолында жаттығу жасап, түрлі деңгейдегі жарыстарға қатысып жүр. Осы жүйенің нәтижесі ретінде ел чемпионатындағы жеңістерді айтуға болады. Амандос пен Айдананың жеңісіне олардың жаттықтырушыларының да қосқан үлесі зор. Олар спортшыларды жарысқа психологиялық және техникалық тұрғыда жан-жақты дайындап, әр сәтте қолдау білдіріп отырды. Жарыс кезіндегі шебер шешімдер мен дәл орындалған қимылдар – жаттығу процесінде алынған тәжірибенің көрінісі. Сонымен қатар бұл чемпионат спортшылар үшін үлкен мотивацияға айналды. Өйткені ел ішіндегі үздіктермен жарысу, олардың шеберлігін көріп, өз мүмкіндігіңді сынау – кез келген спортшы үшін үлкен мектеп. Бұл жарыс жаңа есімдердің танылуына, ұлттық спортқа деген қызығушылықтың артуына жол ашты. Асық ату – қазақ халқының ұлттық болмысын бейнелейтін ерекше ойын. Оның әрбір қозғалысы, ережесі мен мәні ұрпақ тәрбиесіне негізделген. Осы спорт түрінің қазіргі заманда кәсіби деңгейде даму алуы – ұлттық құндылықтардың сақталып, қайта жаңғыруының көрінісі. Турнир барысында бұл ойынның жастар арасында кеңінен таралғаны, әр аймақта оның белсенді дамып келе жатқаны байқалды. Кейбір облыстар жарысқа арнайы жасақталған командамен келіп, әр санатта бәсекеге қабілетті ойын көрсетті. Бұл – асық ату тек дәстүрлі мұра емес, болашағы бар спорт түрі екенінің айғағы. Жарыстың қорытындысы бойынша Түркістан облысы екі жүлдемен елге оралды: бір алтын және бір күміс. Бұл – облыстың ұлттық спорт түрлері бойынша көш басында келе жатқанын тағы бір дәлелдейтін көрсеткіш. Спортшылардың жетістігі – тек жарыстағы нәтиже емес, ол бүкіл облыс үшін мақтаныш, кейінгі жас буынға үлгі. Бұл жеңістер жастардың спортқа деген қызығушылығын арттырып, ұлттық ойын түрлерін кеңінен насихаттауға ықпал етпек. Бүгінде елімізде ұлттық спорт түрлерін дамытуға ерекше көңіл бөлініп отыр. Мемлекет тарапынан бұл бағыттағы жұмыстар жүйелі жүргізілуде. Ұлттық спорт қауымдастығы, облыстық басқармалар мен спорт мектептері бірігіп, жас ұрпақты ұлттық құндылықтарға баулуда ауқымды жұмыстар атқарып келеді. Түркістан облысы бұл бастамаларға белсене атсалысып, өзінің белсенділігімен ерекшеленіп отыр. Жарыстың ұйымдастырылуы жоғары деңгейде өтті. Қатысушылар жарысқа оң баға беріп, төрешілер құрамының әділ әрі кәсіби шешімдер қабылдағанын атап өтті. Петропавл қаласында мұндай ұлттық ойын түрінің кең көлемде ұйымдастырылуы – өңірлік спорттың дамуындағы маңызды қадам. Қатысушы командалар жарыстан мол әсер алып, келесі жылы да осындай ауқымды бәсекеде қайта кездесуге ниет білдірді. Бұл – ұлттық ойынның дамуындағы оң үрдіс. Ұлттық спорт – ұлт рухының көрінісі. Оны дамыту – баршамыздың міндетіміз. Амандос пен Айдананың жеңісі – тек жеке табыс емес, бұл өңірлік спорт саясатының, жаттықтырушылар еңбегінің және ұлт мәдениетіне деген құрметтің жемісі. Бұл жеңіс Түркістан спортының тағы бір жарқын белесі болып қала бермек. Алдағы уақытта да ұлттық ойын түрлерін ұлықтауда Түркістан жастары көш басында болады деген сенім зор. Асық атудың ел чемпионаты – спорт пен дәстүрдің үндестігі. Бұл сайыс – тек жарыс емес, рух пен жігердің, тарих пен бүгіннің тоғысқан тұсы. Осындай додада биіктен көріну – әр спортшының ғана емес, тұтас өңірдің абыройы. Түркістандықтар сол биіктен көріне білді.